Eerst nog dit …

Moeten we AI echt omarmen?

In dit nummer van Neerlandia krijgt u drie artikelen waarin kunstmatige intelligentie een centraal thema is. Ik had gedacht om deze term consequent te verkiezen boven de meer naar het Engels neigende term artificiële intelligentie. En dus ook om de afkorting ki (met kleine letters volgens Woordenlijst.org) te gebruiken en niet de bekendere afkorting AI. Maar twee van de drie auteurs gaven te kennen in hun artikel toch liever AI dan ki te zien staan. Vandaar dus dat u nu toch overal artificiële intelligentie en AI zult lezen.  

Een gek argument voor het vermijden van ki als afkorting is dat er verwarring zou kunnen ontstaan met ki als afkorting van kunstmatige inseminatie, want in het Engels staat AI voor artificial intelligence en … jawel … artificial insemination. En in alle Romaanse talen staat IA voor beide termen. Blijkbaar hebben die talen geen moeite met homonieme afkortingen. 

Belangrijker dan die terminologische kwestie is natuurlijk de vraag wat de gevolgen op langere termijn zijn als we steeds meer gaan steunen op allerlei vormen van artificiële intelligentie. Uiteraard zijn er ongelooflijke voordelen aan verbonden, bijvoorbeeld op medisch vlak, zodat in sommige gevallen sneller en accurater diagnoses gesteld zullen kunnen worden. Anderzijds zijn er terecht zorgen over het professionele gebruik van AI-toepassingen, zoals machinaal vertalen (met bv. DeepL) en generatieve AI (een vorm van AI die zelf nieuwe inhoud kan creëren, met bv. ChatGPT of Copilot voor tekst en DALL·E voor beeld).  

Traditioneel deden veel bedrijven voor vertalingen en tekstproductie een beroep op vertalers en copywriters, vaak via de tussenschakel van een vertaalbureau of een communicatiebureau. Steeds vaker doen vertaalbureaus een beroep op machinale vertaling, waarna vertalers voor steeds lagere vergoedingen aan MTPE (machine translation post-editing) moeten doen. Ze lezen dan de machinale vertaling na en corrigeren de fouten. Het gevolg is natuurlijk dat steeds meer bedrijven de schakel van de vertaalbureaus overslaan en zelf hun teksten door DeepL laten vertalen zonder nog verder een beroep te doen op MTPE. Op dezelfde manier wordt de markt van de copywriters bedreigd door generatieve AI. De gevolgen voor de kwaliteit laten zich raden, maar blijkbaar zal het de bedrijven een zorg wezen. Efficiëntie, kostenbesparing en winstmaximalisatie zijn namelijk belangrijker dan kwaliteit.  

Daarnaast is AI een grote zorg in het onderwijs. Je hoort vaak zeggen dat we AI moeten omarmen. Ik weet eigenlijk helemaal niet of dat een juiste benadering is. We moeten helemaal niets omarmen, maar integendeel bezorgd nadenken over methoden om toekomstige generaties nog steeds zelfstandig te leren denken, creëren, produceren … Vaak wordt geopperd dat AI nu eenmaal deel uitmaakt van ons leven en dat we er zinvol mee moeten leren werken: het door AI geproduceerde kritisch leren beoordelen en AI inzetten ter ondersteuning van creatieve processen. Hoe leid je mensen op die zelf over de nodige kennis en vaardigheden beschikken en dat tijdens hun opleiding zonder gebruikmaking van AI kunnen aantonen, zodat ze door AI gegenereerde inhoud kunnen evalueren?  

Peter Debrabandere 
Hoofdredacteur

Dit artikel werd gepubliceerd in Neerlandia 2025-2.

Naar boven