Prof. dr. Sarah Schoenmaekers is op 1 november 2020 benoemd tot hoogleraar Europees recht, in het bijzonder de cultureel gecorrigeerde markteconomie.
De leerstoel is gevestigd aan de Open Universiteit en wordt mogelijk gemaakt door de Stichting ANV-Tijmen Knecht-Fonds in samenwerking met het ANV. De looptijd bedraagt vijf jaar.

EU meer dan een markteconomie
De EU is niet alleen een markteconomie. De Unie beoogt ook de ‘rijke verscheidenheid van cultuur en taal’ in de lidstaten te eerbiedigen en toe te zien op ‘de instandhouding en de ontwikkeling van het Europese culturele erfgoed’, aldus artikel 3.3 VEU. In de praktijk blijkt deze combinatie niet altijd eenvoudig. De concretisering van de slagzin ‘eenheid in verscheidenheid’ is niet vanzelfsprekend. Denk maar aan de discussies rond burgerschap, de culturele canon en het taalgebruik in het academisch onderwijs. 

Cultureel gecorrigeerde markteconomie
De interactie van cultuur en taal met andere samenlevingsdomeinen is tot op heden grotendeels onderbelicht gebleven. Het samenspel van cultuur met het economische leven, en de juridische verankering daarvan verdienen dan aandacht. Het doel van deze leerstoel is dan ook een impuls te geven aan het onderzoek naar de verhouding tussen cultuur enerzijds en de vrije markt anderzijds in de Europese rechtsorde. 

Over Sarah Schoenmaekers
Sarah Schoenmaekers (1983, wonende te Maasmechelen) behaalde haar master European Law School in 2005 aan de Universiteit Maastricht (UM). Na haar afstuderen startte ze als advocaat bij Omnius-advocaten in België. Tegelijkertijd begon ze aan de UM met een promotietraject over de regulering van architecten in België en Nederland en de hiermee samenhangende grensoverschrijdende problemen. In 2010 verdedigde ze haar proefschrift. 

Sinds 2009 werkt ze bij de Universiteit Maastricht, eerst als docent en sinds 2013 als universitair docent. Deze werkzaamheden combineerde/combineert ze met een positie als postdoctoraal onderzoeker Europees recht bij de Open Universiteit (2013-2014), gastprofessor aan de Universiteit Hasselt en zelfstandig advocaat.

Sarah Schoenmaekers is de programmacoördinator van de masters European Law School en International Laws en is in die hoedanigheid verantwoordelijk voor de samenhang, studeerbaarheid en afstemming van de vakken binnen deze opleidingen. Ze is tevens lid van het opleidingsbestuur van de gezamenlijke rechtenopleiding Universiteit Hasselt-Universiteit Maastricht-Katholieke Universiteit Leuven.

Sarah Schoenmaekers is de blokcoördinator van meerdere vakken, waaronder State aid and Public Procurement in the European Union en doceert het vak European Competition Law. Op deze terreinen publiceert ze veelvuldig en ze wordt vaak gevraagd als spreker op conferenties of als expert bij workshops die worden georganiseerd door tal van instellingen of organisaties, waaronder de Wereldbank, het Europees Parlement en binnen- en buitenlandse  universiteiten. Ze is lid van de redactieraad van diverse juridische tijdschriften, waaronder het European Procurement and Public Private Parternship Law Review, het Tijdschrift voor Bouwrecht en Onroerend Goed en het Tijdschrift voor Staatssteun. In haar hoedanigheid van onderzoeker heeft ze meermaals bijgedragen aan het verwerven van derde geldstroom.

Website cultureel gecorrigeerde markteconomie

---

Terugkijken: “Naar een ‘universele’ taal op de universiteit?” 

In haar webinar vertelde prof. dr. Sarah Schoenmaekers, bijzonder hoogleraar Europees recht, over het gebruik van taal op de universiteit. Het webinar, dat plaatsvond op maandag 13 juni 2022, was middels een livestream te volgen. De opname is nu terug te kijken op de website van de Open Universiteit.

Inhoud
Is het mogelijk dat nationale regelingen erin voorzien dat het onderwijs bij universiteiten en instellingen van hoger onderwijs enkel in de officiële landstaal mag worden aangeboden? Staat dit in de weg aan het vrij verkeer of is dit een gerechtvaardigde uiting van nationale identiteit?
Sarah Schoenmaekers bespreekt de relevante Europese regelgeving op dit terrein en het flinterdunne vlies tussen rechtspraak en politiek.

Herbeleef het webinar op de website van de Open Universiteit.

---

Oratie prof. dr. Sarah Schoenmaekers

De positie van cultuur in het recht van de Europese interne markt: van correctie naar affectie tot essentie?

De interne markt omvat een ruimte zonder binnengrenzen waarin het vrije verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal is gewaarborgd. Nationale maatregelen die de uitoefening van dit vrije verkeer kunnen belemmeren of minder aantrekkelijk kunnen maken zijn in beginsel niet toegestaan tenzij bepaalde voorwaarden zijn vervuld. Eén van die voorwaarden is dat zulke maatregelen hun rechtvaardiging vinden in een dwingende reden van algemeen belang. De bevordering van culturele en taalkundige diversiteit kan als zo’n dwingende reden worden beschouwd.

De positie van cultuur in het Europese recht is door de jaren heen sterk geëvolueerd en cultuur heeft zich ontwikkeld van een niet-economische door lidstaten ingeroepen rechtvaardigingsgrond tot een zelfstandig intern beleidsdomein van de Unie. Daarnaast is de EU verplicht rekening te houden met culturele aspecten wanneer zij actie onderneemt in het kader van andere beleidsdomeinen.

Of en in welke mate de Unie in al deze verschillende constellaties ook effectief rekening houdt met cultuur en de in dit kader steeds sterker tot uiting gebrachte nationale, regionale en lokale gevoeligheden, is geen eenvoudige vraag. Gelet op de fundamentele rol van cultuur in het kader van de menselijke ontwikkeling en dus ook van de EU, dringt een helder antwoord zich echter op.

De oratie vond plaats op 4 oktober 2021. De publicatie is beschikbaar op de website van de Open Universiteit.

---

Leerstoelen in het verleden

Het ANV-Tijmen Knecht-Fonds heeft leerstoelen mogelijk gemaakt aan de Universiteit van Amsterdam, Universiteit Leiden, Vrije Universiteit Brussel en Universiteit Utrecht. Deze leerstoelen werden bekleed door prof. dr. Ludo Beheydt (De Nederlanden in de wereld), dr. Raymond Fagel (De Nederlandse emigratie in de Renaissance), prof. dr. Piet van Sterkenburg (Vloeken is niet meer wat het geweest is), prof. dr. Wiep van Bunge (De Nederlandse Republiek, Spinoza en de radicale verlichting) en prof. dr. Arnoud Visser (De tekstuele cultuur van de renaissance in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden).

Arnoud Visser op rtv Utrecht

Henk Westbroek gaat op zoek naar sporen in boeken van lezers uit het verleden. Zo noteerde Luther in een bijbel dat Erasmus een schurk was (met uitroeptekens) omdat hij het niet eens was met zijn vertaling.

Luthers bijbel met aantekeningen

Maarten Luther gebruikte zijn bijbel niet alleen om in te lezen, maar ook om in te schrijven. De marges van zijn bijbel staan vol met zijn commentaar, inclusief vaak driftige uithalen naar Desiderius Erasmus, zijn collega-geleerde. Deze bijbel wordt bewaard in de Universiteitsbibliotheek Groningen en is een van Luthers persoonlijke studiebijbels. Dit unieke exemplaar is sinds 27 januari 2014 voor het eerst digitaal en vrij beschikbaar. Het is daarmee een nieuw instrument voor internationaal onderzoek naar Luther, Erasmus en het lezen van de bijbel. Dit onderzoek wordt gecoördineerd door Arnoud Visser.

Bekijk het digitale exemplaar van Luthers bijbel

ANBI

Het ANV-Tijmen Knecht-Fonds is een Algemeen Nut Beogende Instelling.
De gegevens die de stichting van de Belastingdienst openbaar moet maken, vindt u hier.